Maść propolisowa – właściwości i przepisy

Propolis, czyli kit pszczeli najczęściej spotykany jest w postaci ekstraktu alkoholowego, jednak nie do wszystkich zastosowań w takiej postaci się nadaje. Dlatego dziś maść propolisowa, jak ją stosować i jak wykonać samodzielnie.

Dziś czas na to co zapowiedziałem, czyli o maściach propolisowych zwanych również czasem kremami. W perspektywie będzie jeszcze artykuł podsumowujący  (na tę chwilę, bo w przyszłości pojawią się z pewnością kolejne) właściwości lecznicze wszelkich specyfików z propolisem oraz zasady stosowania i dawkowanie.

Maść propolisowa – przejdźmy do sedna.

Tak w przypadku niealkoholowych ekstraktów propolisu tak i w przypadku maści nie ma jednego, jedynie słusznego i najlepszego przepisu na maść propolisową czasem nazywane również kremem propolisowym. Dlatego też poniżej kilka różnych przepisów na różne konsystencje i z różnymi składnikami.

W zasadzie przepis jest banalnie prosty – potrzebujemy propolisu oraz czegoś, z czym ten propolis zmieszamy tak, aby uzyskał jednolitą konsystencję.

Oczywiście kremy czy maści propolisowe są dostępne powszechnie w sprzedaży i można je znaleźć w dobrych sklepach zielarskich i czasem w aptekach. Najczęściej występuje w stężeniu 3 i 7%, ale występują również te z 20% zawartością i przyznam, że osobiście skłaniam się we własnych produkcjach ku tym wyższym dawkom –  z resztą tak jak i w przypadku ekstraktów alkoholowych, o których pisałem w poprzednich artykułach.

Jeszcze tytułem wstępu, zanim przejdziemy do omawiania konkretnych przepisów warto wspomnieć że niektóe przepisy krażące po internetach bazują na dodawaniu do “wypełniacza” maści alkoholowego ekstraktu propolisowego i oczywiście tak można zrobić. Jednak jest z ty mały (mały nie dlatego że mało znaczący, ale mały dlatego, że dotyczy małych ilości propolisu  ) problem. Opisywałem tę kwestię w skrócie w artykule dotyczącym niealkoholowych ekstraktów i pozbywania się wosku z propolisu.

Jak wiadomo kit pszczeli kupowany od pszczelarza zależnie od wielu czynników może zawierać od kilkunastu nawet do 50% wosku a czasem nawet więcej. Dlatego tez nalewka robiona z 50gram propolisu A może mieć zupełnie inną zawartość samego propolisu jak nalewka z 50 gram propolisu B. Do tego dochodzi również kolejne zaburzenie – część wosków rozpuszcza się wraz z propolisem w alkoholu co ponownie pomniejsza nam zawartośc samego propolisu w roztworze. Idąc dalej wyobraźmy sobie jak mało musimy dodać takiej nalewki propolisowej do bazy maści(z powiedzmy z jakiegoś tłuszczu) tak, aby maść nie stała się absolutnie wodnista. Czyli powiedzmy do w dużym zaokrągleniu i dla zobrazowania do 90 ml bazy tłuszczowej maści dodajemy 10 ml nalewki propolisowej na alkoholu, w której sam propolis stanowi powiedzmy 10% – taka dawka staje się dawką raczej homeopatyczna i ciężko mówić o jakimś jej realnym działaniu. Dlatego też powinno się dążyć do użycia jak najbardziej czystego propolisu z jak najmniejszą ilością wosku (aby można było precyzyjnie określić zawartość) oraz alkoholu (który jedynie rozrzedza całość).

Podsumowując więc raczej odradzam robienie maści na nalewkach propolisowych a jeśli już to nalewka mus zostać do granic możliwości odparowana a najlepsze wyniki da zastosowanie ekstraktu propolisowego bezalkoholowego i bezwoskowego (opisywałem go jako drugi sposób a artykule o niealkoholowych ekstraktach). Oczywiście wybór należy do Was, z której metody skorzystacie.

Maść propoisowa – na co to mazidło niby?

Zanim przejdę do samych przepisów to w skrócie kika słów na co najczęściej stosuje się maści propolisowe. O dawkowaniu przy konkretnych dolegliwościach będę szerzej pisał w kolejnym podsumowującym kwestie propolisu artykule.

Sam propolis jest naturalnym antybiotykiem, który działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i przeciwwirusowo, ale również pobudza układ odpornościowy, pomaga w regeneracji tkanek czy posiada działanie przeciwbólowe. Dlatego tez maści propolisowe stosuje się najczęściej przy:

• ranach i skaleczeniach – stymuluje zabliźnianie się ran
• trądziku
• zajadach i opryszczce
• grzybicach
• ropnych chorobach skóry
• wzmacnia i odżywia skórę
• ukąszenia owadów
• oparzenia
• żylaki (w tym hemoroidy)
• rozstępy
• stłuczenia i obtarcia
• odmrożenia
• łuszczyca
• liszaje
• półpasiec

To tak pokrótce tyle. A tera przejdźmy do sedna, czyli tego jak przygotować własną maść propolisową.

Maść propolisowa – przepis

Maść propolisowa w dużym skrócie składa się z bazy oraz właśnie propolisu i tu odnośnie bazy można spotkać się z różnymi na nią pomysłami – ale każdy znajdzie coś dla siebie.

Tradycyjna maść propolisowa

• wazelina
• propolis

To najprostszy i najczęściej chyba spotykany przepis jednak jak wiemy wazelina powstaje z produktów rafinacji ropy naftowej więc jeśli ktoś chce być ful eco wazelina może mu nie podejść.

Kolejnym sposobem jest użycie:

• wazelina
• lanolina
• propolis

Tu mamy znowu już nie jeden problem, ale w sumie dwa, bo nie dość, że wazelina z ropy to jeszcze lanolina (więc owieczki), a więc osoby będące mocno prozwierzęce również mogą mieć problem.

Maść propolisowa na bazie olejów roślinnych

Tu już jesteśmy bliżej, bo do sporządzenia takiej maści potrzebować będziemy:

• wosku pszczelego wysokiej jakości
• lanoliny (to dla tych, dla których nie stanowi ona problemu cała reszta może go pominąć)
• wysokiej jakości oleju roślinnego – najczęściej stosowany i polecana jest oliwa z oliwek, ale dobry olej lniany czy nawet rzepakowy również świetnie spełnia swoją rolę
• propolis

Maść propolisowa na oleju kokosowym

Tu chyba sprawa jest jasna a składniki niezbędne to:

• olej kokosowy
• lanolina
• wosk pszczeli
• propolis

Maść propolisowa na smalcu

Tak jest, w jednej ze starych książek znalazłem przepis na maść propolisową właśnie na bazie smalcu bodajże gęsiego. Przyznam, że tej wersji nie próbowałem, ale tłuszcz to tłuszcz i myślę, że takie mazidło mogłoby się sprawdzić również.

Jak widzicie skład podstawowy jest dośc prosty w każdej z powyższych wersji a i samo wykonanie do trudnych nie należy i teraz o nim kilka słów.

Musimy przygotować sobie dwa naczynia, jedno mniejsze drugie większe, aby przygotować tzw. kąpiel wodną. Do większego garnka wlewamy wodę i podgrzewamy a mniejszy wstawiamy do tej wody. Do mniejszego garnka wkładamy (zależnie od wersji) wazelinę, wazelinę i lanolinę, lanolinę i wosk lub olej ora wosk – czekamy aż składniki się rozpuszczą (raczej nie przekraczajmy temperatury 70 stopni a im mniej, tym lepiej. Po dokładnym wymieszaniu się składników zestawiamy z kuchenki i rozpoczynamy intensywne mieszanie. Staramy się mieszać z przerwami tak, aby całość stała się jednolitą masą podczas stygnięcia. Szczególnie ważne jest mieszanie/ucieranie całości gdy nasze składniki zaczynają tężeć i przechodzić w stan stały z ciekłego. Jeśli udało nam się uzyskać jednolitą masę to jesteśmy w domu – mamy sukces. Nasza pierwsza w życiu maść propolisowa jest gotowa.

Maść propoisowa – proporcje składników

No właśnie Domyślam się, że większość, która dotrwała do tego momentu się zastanawia – kiedy w końcu przestanie on pieprzyć o różnych składnikach a w końcu poda ich proporcje. Trochę celowo nie podaję ich na początku a najchętniej nie podawał bym ich wcale gdyż poza proporcją czystego propolisu do całej reszty to własnie ta reszta nie jest istotna i zależnie od tego, które z tych składników mieszamy i jaką konsystencję chcemy uzyskać w takiej proporcji musimy mieszać.

Czyli jeśli chcemy maść 30% propolisu to musimy zmieszać powiedzmy 30 gram propolisu z 70 gramami całej reszty. I tu – posługując się przepisem na bazie oleju roślinnego – im chcemy maść bardziej tłustą i wodnistą – dajemy, tym więcej oleju a mniej wosku i lanoliny. A im chcemy mieć bardziej maść o konsystencji pasty – ilość oleju redukujemy.

Mam nadzieję, że jest to dość jasne i klarowne. Jeśli nie do końca – proszę o kontakt mailowy albo w komentarzach a postara się doprecyzować jaśniej.

Maść propolisowa – z udziwnieniami

A teraz jeśli jeszcze drogi czytelniku nie masz w głowie kociokwiku .Skomplikujmy sprawę. Sama maść może być doskonałą bazą, ponieważ w połączeniu z różnymi innymi substancjami naturalnymi działa jeszcze lepiej. I tak poza olejkami eterycznymi możemy w do naszych maści propoisowych powiedzmy zamiast oleju roślinnego dodać ekstrakty różnego rodzaju ziół takich jak:

• nagietek – na rany
• dziurawiec – oparzenia
• owoce jałowca – bóle reumatyczne

Bonus

W poprzednim tekście wspominałem o pozostałych resztkach po ekstrakcji propolisu w alkoholu. To co pozostaje nie jest w 100% pozbawione propoisu a zawarty wosk również jest cenny, dlatego też warto nie pozbywać się tych resztek. Polecam dodanie do nich odrobiny np. oleju roślinnego lub wazeliny i tak przygotowaną pastę można używać z powodzeniem jako kompresów na gazie jałowej na bolące miejsca, stłuczenia, bóle reumatyczne.

Maść propolisowa – podsumowanie

Jak widać sporządzenie maści propoisowej nie jest aż tak skomplikowane – w sumie ważne jest na ostatnim etapie stygnięcia mieszanki ciągłe równomierne mieszanie aż do uzyskania jednolitej masy. A najważniejsza jest odpowiednia ilość propolisu w maści.

I żeby uniknąć pytań pt: “Po co się bawisz w oddzielanie wosku z propolisu, żeby potem go w maści dodawać?” Odpowiedź jest prosta – tylko w ten sposób w miarę precyzyjnie mogę określić ilość propolisu w całej mieszance.

To chyba tyle – owocnego pichcenia i oczywiście w razie jakichkolwiek watpiwości – komentujcie albo piszcie na mail a postaram się pomóc w miarę możiwości.